Ćwiczenia dla dyslektyków
Ćwiczenia: ZABURZENIA ANALIZY I SYNTEZY WZROKOWEJ
A. na materiale obrazkowym
| Etapy pracy | Czynności |
| 1. rozpoznawanie przedmiotów na obrazkach | – loteryjki, domino obrazkowe
– rozpoznawanie obrazków opisywanych słownie – dobieranie par przedmiotów |
| 2. układanie według zasady podobieństwa | – wyszukiwanie różnic, podobieństw
– dobieranie obrazka do jego schematu – zabawa „kto zmienił miejsce?” i „co do czego pasuje?” |
| 3. rozpoznawanie czynności i rozumienie sytuacji przedstawionej na obrazku | – dobieranie obrazków z określoną czynnością
– nazywanie czynności – demonstrowanie ruchem zilustrowanej czynności – odgadywanie czynności przedstawionej ruchem – wyszukiwanie obrazków opisanych słownie |
| 4. rozpoznawanie przebiegu zdarzeń na obrazkach | – porządkowanie historyjek obrazkowych
– dobieranie dobrych/złych obrazków do podanego napisu – opowiadanie historyjki przedstawionej na obrazku |
| 5. składanie całości z części | – dobieranie części do całości
– układanie obrazków po ich uprzednim rozcięciu |
B. na materiale geometrycznym
| Etapy pracy | Czynności |
| 1. rozpoznawanie jednakowych kształtów | – różnicowanie figur geometrycznych: kształt, kolor, itp.
– szeregowanie figur wg określonych zasad – dobieranie odpowiedniego rysunku |
| 2. prawidłowe wyróżnianie narysowanych figur | – obrysowywanie prostych figur
– kopiowanie przez kalkę – łączenie kropek – rysowanie z pamięci – rysownie pod dyktando |
| 3. wyróżnianie i odtwarzanie narysowanych figur | – geometryczne loteryjki
– mozaikowe układanki – geometryczne domino – odtwarzanie z pamięci wcześniej widzianych wzorów – różnicowanie kształtów – odtwarzanie z pamięci prostych układów klocków |
C. na materiale literopodobnym
| Etapy pracy | Czynności |
| 1. rozpoznawanie znaków graficznych i liter (bez wprowadzania nazw liter) | – segregowanie liter: identyczne kształty
– wyszukiwanie takiej samej litery wśród innych – wyszukiwanie liter w tekście – odtwarzanie w pamięci uprzednio widzianych wzorów |
| 2. różnicowanie znaków graficznych i liter podobnych | – segregowanie liter o podobnym kształcie
– domino literowe – różnicowanie/zakreślanie/kolorowanie liter mylonych |
| 3. rozpoznawanie i różnicowanie sylab | – wyszukiwanie demonstrowanej sylaby wśród innych
– wyodrębnianie sylab w wyrazach – domino sylabowe |
| 4. rozpoznawanie i różnicowanie krótkich wyrazów | – wyszukiwanie takich samych wyrazów
– wyszukiwanie wyrazów podobnych – tworzenie wyrazów podobnych |
Ćwiczenia: KOORDYNACJA WZROKOWO – RUCHOWA
| Etapy pracy | Czynności |
| 1. podnoszenie ogólnej sprawności i koordynacji ciała | – ćwiczenia marszu, biegu
– ćwiczenia na równoważni – zabawy skoczne – zabawy ze skakanką |
| 2. usprawnianie manipulacji przedmiotami | – zabawy z piłką/balonem
– rzucanie do celu – zabawy z woreczkami – przenoszenie piramidek ułożonych z pudełek/klocków – rozpoznawanie przedmiotów z zawiązanymi oczami – dopasowywanie elementów o tych samych kształtach |
| 3. kojarzeni doznań ruchowych z obrazami graficznymi | – kreślenie dużych płynnych linii w powietrzu/na tablicy/na piasku
– zamalowywanie dużych powierzchni – zamalowywanie dużych figur na tablicy/papierze |
| 4. kontrola wykonywanego ruchu graficznego | – obrysowywanie szablonów figur
– kopiowanie przez kalkę – malowanie w obrębie konturów – rysowanie po śladzie – kolorowanie obrazków – labirynty – łącznie wyznaczonych punktów, krzyżówki i dyktanda graficzne |
| 5. usprawnienie celowych i precyzyjnych ruchów rąk oraz ich współdziałanie
– wycinanki, wydzieranki, wyklejanki |
– lepienie z plasteliny/modeliny/gliny/ciasta
– zabawy konstrukcyjne, majsterkowanie – układanie kompozycji wg wzoru – nawlekanie koralików – malowanie pędzelkiem na szkle |
| 6. ćwiczenia dokładnej kontroli nad ruchami graficznymi | – rysowanie/układanie wzorów/szlaczków
– zagadki rysunkowe – kreślenie różnego rodzaju linii – kropkowanie kwadratów – kończenie rysunku wg eksponowanego wzoru |
| 7. ćwiczenia kontroli nad wykonywaniem ruchów w odtwarzaniu symboli graficznych | – rysowanie po śladzie znaków graficznych
– kreślenie kształtów literopodobnych w liniach |
Ćwiczenia: ZABURZENIA ORIENTACJI W PRZESTRZENI
| Etapy pracy | Czynności |
| 1. wyrabianie i utrwalanie orientacji na schemacie własnego ciała | – różnicowanie prawej i lewej strony ciała
– odtwarzanie prostych układów – wykonywanie układów pod dyktando |
| 2. łączenie ruchów z obrazami wzrokowymi | – układanie na stoliku różnych przedmiotów: nad/pod linią
– układanie przedmiotów stosownie do polecenia: wyżej/niżej/obok/przed/za… – śledzenie przedmiotu + ruch na sygnał – rysowanie figur pod dyktando – zabawa „Idź prosto, 2 kroki w prawo…” (do celu) – drogi w labiryntach – „pussy” |
| 3. ćwiczenia umiejętności prawidłowego różnicowania układów asymetrycznych | – określanie położenia przedmiotów względem siebie (z zabawką)
– geometryczna układanka „niżej – wyżej” – gra „Piotruś” z układami graficznymi – mozaiki, tangramy |
| 4. kierowanie się schematami przestrzennymi w działaniu | – szlaczki z figur geometrycznych
– łączenie kropek – wycinaki – gry przestrzenne – np. puzzle |
Ćwiczenia: ZABURZENIA ANALIZY I SYNTEZY SŁUCHOWEJ
| Etapy pracy | Czynności |
| 1. odtwarzanie struktur dźwiękowych | – odtwarzanie (wystukiwanie/klaskanie) struktur dźwiękowych wg wzoru
– różnicowanie nagranych dźwięków – graficzne odtwarzanie słyszanych dźwięków |
| 2. różnicowanie sygnałów dźwiękowych | – określanie strony, z której dochodzi dźwięk
– różnicowanie dźwięków wydawanych przez różne przedmioty i instrumenty – zastępowanie poleceń słownych systemami dźwięków |
| 3. wyróżnianie wyrazów w zdaniu | – podział zdanie na wyrazy
– liczenie wyrazów w zdaniach – jakie to zdanie: „Dzisiaj stop mamy stop ładną stop…” lub „kakasia kadzisiaj kasię kanie…” – kończenie rozpoczętych zdań – budowanie zdań z podanego wyrazu |
| 4. wyróżnianie sylab | – podział wyrazu na sylaby
– zabawa w kończenie słów – zabawa z piłką/bębenkiem – rzucanie/wystukiwanie sylab – rebusowe loteryjki – wyszukiwanie wyrazów w wyrazie – liczenie sylab w wyrazie – układanie wyrazów z sylab – uzupełnianie wyrazów brakującymi sylabami |
| 5. wyróżnianie głosek | – wyodrębnianie głosek w nagłosie, śródgłosie i wygłosie
– różnicowanie głosek podobnych fonetycznie – segregowanie obrazków, których nazwy rozpoczynają się określoną głoską (rzut kostką) – łączenie rysunków wg określonej zasady, np. wyraz kończy się na „K” = następny zaczyna się literą „K” – tworzenie wyrazów z ostatnich/pierwszych głosek pokazywanych obrazków |
| 6. ćwiczenia w czytaniu | – ćwiczenia syntezy sylabowej (sylaba w okienku)
– ćwiczenia syntezy głoskowej – „przesuwaczki” sylabowe – ćwiczenia czytania z przeciąganiem – sylabowe i obrazkowo – sylabowe domina – dobieranie podpisu do obrazka |
Ćwiczenia: ZABURZENIA LATERALIZACJI
| Etapy pracy | Czynności |
| 1. podnoszenie sprawności obu rąk | – kreślenie w powietrzu dużych kształtów kulistych obiema rękami
– zamalowywanie dużych powierzchni obiema rękami – kreślenie równocześnie obiema rękami jakichś wzorów wzdłuż linii pionowej (choinki) |
| 2. usprawnianie ruchów palców u obu rąk | – wyścigi pionkami między prawa i lewą ręką
– zabawa „pada deszcz” – kropkowanie obiema rękami – ugniatanie kul z plasteliny obiema rękami jednocześnie – malowanie prostych wzorów po zamalowanej powierzchni – rysikiem/ołówkiem – zbieranie drobnych elementów obiema rękami – lepienie z plasteliny |
| 3. stopniowe usprawnianie ręki prawej | – obrysowywanie szablonów figur geometrycznych (od lewej do prawej)
– zapełnianie obrysowanych szablonów – rysowanie linii pionowych i poziomych, – rysowanie krzyża – rysowanie po śladzie |
| 4. doskonalenie ręki prawej | – liczenie kratek, zamalowywanie co drugiej kratki
– obrysowywanie szablonów na papierze w kratkę – rysowanie szlaczków w kratkach – kreślenie znaków literopodobnych |